De eerste lezing voert ons terug naar de achtste eeuw voor Christus, toen het land der Joden verdeeld was in twee rijken, Israël en Juda. Het Noordrijk Israël is welvarend. Het gaat economisch goed. Op geestelijk gebied is men ruimdenkend geworden. Naast de verering van Jahweh gaat men ook andere goden vereren, met name de machtig schijnende vruchtbaarheidsgoden van de heidenen. Het is niet meer modern, het schijnt niet meer haalbaar Jahweh als enige God te aanbidden. Je moet ruimdenkend zijn. En de priesters in Betel, met aan het hoofd Amasja gaan er mee mee. Ze verstaan de tekenen des tijds, de moderne trends. Ze hebben begrip voor de mensen. Ze voelen aan wat er leeft. En dan komt daar ineens vanuit Juda Amos, een boer uit Tekoa en hij begint te preken tegen de afgoden en hij komt op voor Jahweh als de enige ware God. Dat komt Amasja ongelegen: zo’n conservatieve, restauratieve praat komt niet van pas. Het is eigenlijk een aanklacht tegen zijn eigen handelen. Geen wonder dat hij kwaad wordt en Amos weg wil jagen: je mag hier niet profeteren, ga terug naar Juda. Deze tempel is staatseigendom; hier wordt gezegd wat mensen graag horen. Merkt u, dat onze tijd veel overeenkomsten vertoont met dat Israël van 2700 jaar geleden. Nederland is een welvarend land. Het gaat ons economisch goed. En ook in geestelijk opzicht zijn we modern geworden. Het geloof in God en de moraal die eeuwenlang ons volk bepaalde wordt ingeruild voor talloze stromingen, van zenboeddhisme tot occultisme, van reikhi tot yoga, van reïncarnatie tot satanisme. Geen enkele morele waarde blijft onaangevochten en je kunt het zo gek niet bedenken of het gebeurt. Priesters zoals Amasja, die compromis na compromis sluiten, die hun God proberen aan te passen aan de veranderde tijdsomstandigheden, zijn er genoeg. Profeten zoals Amos zijn er maar weinig en ze worden ook niet geduld. Ga weg, jij, schreeuwen ze, je verhaal is uit de tijd. Pas je toch aan aan de veranderde omstandigheden. Zo geldt de Rooms-katholieke Kerk als uit de tijd. Voor veel mensen is de paus iemand die niets van deze tijd begrijpt. Als hij opkomt voor de eerbied voor het leven, en om een christelijke en dus echt-menselijke beleving van seksualiteit en huwelijk, zeggen: waar bemoeit hij zich mee. Hij begrijpt er niets van. Hij houdt het nieuwe Europa tegen. Dat geven wij op onze manier gestalte. Blijf binnen je eigen kerkgebouw. Daar mag je zeggen wat je wilt. Maar val ons in de politiek niet lastig. En de meeste mensen gaan mee. Ze luisteren naar de moderne priesters van Betel, die aanvoelen wat mensen graag willen en daar hun eigen god op maat bij maken. En die god heet tegenwoordig: vrijheid ten koste van bijna alles.
Profeten daarentegen luisteren niet naar mensen, zij luisteren naar God. Zij weten zich door God gezonden zoals Amos, die zegt: Het is de Heer, die mij gezegd heeft: trek als profeet naar mi.in volk Israël. Een profeet komt met een boodschap van God. Hij kent geen compromis. Hij stelt mensen voor een keus: voor of tegen God; de boodschap aanvaarden of de boodschap verwerpen. Dood of leven. Een middenweg is er niet. In dezelfde geest stuurt Jezus zijn leerlingen uit twee aan twee. Ze mogen praktisch niks mee nemen: alleen de blijde boodschap en dat blijkt een boodschap van bekering te zijn allereerst, van duivel die moeten worden uitgedreven. Er is geen sprake van soebatten, van overleggen, van toegeven: eenvoudigweg de boodschap van God met de oproep je te bekeren tot die boodschap, tot dat leven. Er staat zelfs, dat Jezus zegt: wil men u niet ontvangen, staat men niet open voor de boodschap, ga dan van hen weg en schudt het stof van uw voeten als een getuigenis tegen hen. Ze hebben hun kans gehad en die verspeeld. Ga dan maar naar anderen, die wel openstaan. Het evangelie is een duidelijke boodschap. De kerk heeft een duidelijke boodschap, houdt een duidelijke manier van leven voor. Van die boodschap moeten we getuigen zonder er iets van af te doen, ondanks de priesters van Betel, die zeggen: houd je mond dicht, wij zijn al verder.
Amos lezen we na 2700 jaar nog steeds als verkondiger van Gods Woord. Amasja en zijn opvattingen zijn al lang door de geschiedenis achterhaald. Dat zal ook het lot zijn van alle nu als modern geldende opvattingen die ingaan tegen Gods Woord en tegen de boodschap van Christus, waarvan de Kerk de behoedster is. Amen.