bij Jes. 52, 7-10 en Hebr. 1, 1-6 en Joh. 1, 1-18
Vanaf het begin heeft God tot de mensen gesproken. Hij heeft mensen aangesproken als Noach en Abraham en Hij heeft gesproken door de profeten. Door zijn woord neemt God contact met mensen; zo communiceert Hij met mensen. Zo spreekt Hij nu volgens de Hebreeënbrief op het einde der tijden als toppunt van communicatie met de mens door de Zoon die de “afstraling is van Gods heerlijkheid en het evenbeeld van zijn wezen”. En de evangelist Johannes zegt in zijn kerstverhaal eigenlijk hetzelfde: “Het Woord is vlees geworden en het heeft onder ons gewoond”. God heeft zich in zijn relatie tot de mensen definitief uitgesproken in zijn Zoon, zijn mensgeworden Woord die vanaf het begin bij Hem was, “God uit God, licht uit licht, ware God uit de ware God, geboren niet geschapen, een in wezen met de Vader”. God is mens geworden, “in alles aan ons gelijk behalve in de zonde”. Dat is de vreugdevolle boodschap van Kerstmis. Maar dat God mens werd is voor velen, ook tegenwoordig weer, moeilijk te geloven. Men wil de figuur van Jezus terugbrengen tot een groot mens, een inspirerende figuur. Maar dat is een Jezus op eigen maat, niet de Jezus van het evangelie. Dan wordt waar wat Johannes zegt: “En het licht schijnt in de duisternis, maar de duisternis nam het niet aan.”
En de Hebreeënbrief beschrijft in één zin de reddende werking van Jezus, het heil dat Hij gebracht heeft: “En na de reiniging der zonden te hebben voltrokken, heeft Hij zich neergezet ter rechterzijde van de majesteit in den hoge, verheven boven de engelen.” Hier horen we wat het betekent wat de engel aan de herders aankondigde: “Heden is u een Redder geboren.” Immers Jezus is gekomen volgens de Hebreeënbrief om ons te reinigen van de zonden. Om te zorgen dat we voor God aanvaardbaar zijn, ons te zuiveren zodat Hem kunnen volgen daar waar Hij zit aan de rechterhand van God. Dat is tevens de vreugdevolle boodschap van Kerstmis: Gods Zoon is als mens in de wereld gekomen om de mens te reinigen van zonde en zo de mensheid bij God te brengen. Ook dat is voor velen tegenwoordig moeilijk te geloven. Veel mensen in onze tijd hebben het gevoel van zondig te zijn verloren. Ze voelen zich rechtvaardig. Ze denken de reiniging door Christus niet nodig te hebben. Als dat zo is, blijf je buiten de redding, blijf je buiten het geheim van kerstmis: “In Hem was leven en dat leven was het licht der mensen. En het Licht schijnt in de duisternis, maar de duisternis nam het niet aan.”
Kerstmis vraagt geloof: geloof in de menswording Gods, geloof in zijn reddende en bevrijdende komst zonder welke wij niet tot God kunnen komen, niet zalig kunnen worden.
Aan allen die Hem zo aanvaarden, zegt Johannes, “gaf Hij het vermogen kinderen van God te worden”. Door het geloof in het mysterie van kerstmis, door je toe te vertrouwen aan Gods mens geworden Zoon, word je in Hem kind van God. Als je leeft in Hem, herkent God je door Hem als zijn kind. Ons heil, onze toekomst is alleen door Hem en met Hem en in Hem, de “eniggeboren God”. “Van Hem (alleen) ontvangen wij genade op genade.”
Zo stelt ons Kerstmis voor een keuze: aanvaarden we Jezus als Gods eigen Zoon, als het ware licht van de wereld; aanvaarden we Hem als onze Redder en willen we leven in zijn licht of gaan we mee met een wereld. Laten we ons leven verlichten door de glitter van materialisme, van de verleiding van het individualisme, van feitelijk egoïsme dat verdoezeld wordt een humanistisch klinkend sausje maar waar “ik” voortdurend in het centrum staat.
Kiezen we voor Christus, dan moet zijn licht in ons leven. Dan moeten zijn normen en waarden je leven bezielen. En die waarden staan haaks op wat in ons land tegenwoordig aanvaard wordt. Jezus vraagt onvoorwaardelijke trouw in het huwelijk; Hij vraagt absolute eerbied voor het leven. Alleen God is Heer over het leven, de mens nooit. Jezus vraagt dat je jezelf wegcijfert voor de ander en dat staat vaak haaks op het moderne “zelf tot je recht komen”. Jezus vraagt dat je je inzet voor je medemens in de sociale verbanden waar je zit. Dat staat vaak haaks op het moderne individualisme. Leven in het licht van Christus betekent als christen een licht zijn in de donkere wereld van normloosheid en egoïsme. Christen zijn betekent het Licht dat in de wereld kwam wel aanvaarden en zo kinderen van God worden, broers en zusters van de eniggeboren Zoon van God die mens werd om ons tot goddelijke hoogte te verheffen. Zalig Kerstmis. Amen.